Resulullah (s.a.v.) Efendimiz bir hadisi şerifinde; “her gönülden Allah’a bir yol gider” ^[1] buyurur. Bu yol özel bir yoldur. Bir ana cadde, Allah’ın şeriatı vardır bir de o ana yolda, şeriatta yürürken her gönülde özel bir yol vardır; yani kişi o yolu özel olarak kendisi gider. Kişinin kendi fıtratı nasılsa yolu da öyle yürür. Biri koşarak yürür, biri yaya olarak yürür, biri düşe kalka yürür, biri de yürürken dinlene dinlene yürür. Yolların çok olması o yolu yürüyenlerin gönül hallerinin farklı farklı olmasından dolayıdır. Bu yüzden birine hak, ötekine batıl demek doğru değildir.

Peki, Melamilik nasıl bir yoldur?

Kendini levm eden zor bir yoldur; çünkü insanın kendi nefsini levm etmesi kolay bir şey değildir. Mesela; birinin en güzel ve en doğru yaptığı halde örnek olması gerekirken kendini yanlış yapıyormuş gibi göstermesi, kibirden korunmak için ille de ben kötü bir haldeyim demesi zor bir şeydir. Kişi bunu nefsinin herhangi bir şekilde benlik üretmemesi, “ben” dememesi, insanların onu takdir etmemesi için yapar; çünkü takdir ederse o kişinin benliğe, kibre düşme tehlikesi vardır. Kendini levm etmek, küçümsemek, övülmeye müsaade etmemek Melamilik yolunun önemli bir özelliğidir. Bize sorulsa biz bunun tam tersini düşünüyoruz, çünkü insanın örnek olması gerekir. Biri birine baktığında “ne güzel mü’min, ben de böyle olmak istiyorum” demesini istiyoruz. Peki, Melamilik yolu yanlış mıdır? –Hayır, değildir; ama bu yolu takip etmek çok zor bir şeydir. Nefis bu yolda büyük zorluklar, sıkıntılar çıkarır.

Her ne olursa olsun bizim için mutlaka bir ölçü olmalıdır. Ölçü, Resulullah (s.a.v) Efendimizdir. O ne yapmışsa, nasıl yapmışsa en doğru yol, en kestirme yol odur, bunu da böyle bilmeliyiz. Hangisi onun yoluna daha çok benziyorsa, tercih etmemiz gereken de o yoldur. Resulullah (s.a.v) Efendimiz sahabesini Kur’an ile güzel ahlakıyla, örnek ahlakıyla, rahmet oluşuyla, hoşgörü göstermesiyle, hilm göstermesiyle, rauf ve rahim oluşuyla yetiştirmiş ve büyütmüştür. Bize de düşen böyle bir yolu tercih etmektir. Yol hak yoldur; ama bize göre kâmil yol Resulullah (s.a.v) Efendimiz’in yoluna en çok benzeyen yoldur. Melamilik yolu da Resulullah (s.a.v) Efendimiz’in yoluna benziyor mu? -Elbette ki benziyor ama bu da başka bir yol, hak yoldur.